CZARY MARY... JESTEŚ DZIECKIEM

Monika Nawrocka-Leśnik

Teatr Animacji po raz kolejny podjął próbę przekonania widzów do spektakli niekonwencjonalnych. W Ślimaku i Lwie... eksperymentuje z treścią. Autorem sztuki jest... pięciolatek.

Piekielnie trudnym zadaniem jest ocena pracy (choć może wcale nie jest to konieczne), jaką wykonał kilkuletni chłopiec. Bo każdy bliski dziecka rozpłynie się nad jego niczym nieskrępowaną twórczością. Wzruszona mama będzie wylewać wiadra łez, tata klepał po małych pleckach, a babcia czy dziadek poinformują o tym... cały świat. Byłabym jednak niesprawiedliwa sądząc, że zawsze tak jest. Ale może z drugiej strony dobrze, że świat zbudowany jest tak, że dziecięcy śmiech, to jak śpi czy każda nowa umiejętność  malucha cieszą i rozczulają?

Dlaczego o tym piszę? Bo już w dniu spektaklu odbyłam dwie rozmowy na jego temat - z mamą i niemamą. Dziewczyny dziękuję Wam, bo okazało się to niezbędne. Zyskałam nowy punkt widzenia. Bo ten tekst - z oczywistych powodów, musi być nieco inny niż recenzje, które pisałam do tej pory.

Na wieść o tym, że zobaczę na scenie sztukę napisaną przez syna Maliny Prześlugi miałam mieszane uczucia. Nie wiedziałam, czego mam się spodziewać. A nie należę do fanek prezentowania mniej i bardziej obcym - bez względu na ich poziom wrażliwości, wszystkiego, co zrobiły nasze i nie nasze pociechy. Ale oczywiście wiedziałam, że muszę to zobaczyć! W końcu na spektakl składa się tekst, ale też ktoś musi go wyreżyserować (Artur Romański - świetna robota!), przygotować scenografię - jej autorką jest Natalia Krynicka oraz oczywiście warstwę dźwiękową - Piotr Klimek zafundował widzom muzyczny roller coster z zakrętami i inwersją. Z dziecięcymi rytmicznymi piosenkami, np. W poniedziałek rano, kosił ojciec siano Zofii Rogoszówny zestawił fragment znanego przeboju duetu Serge Gainsbourg & Jane Birkin - Je t'aime... moi non plus. Efekt cieszy. Nawet bardzo.

Na widowni oprócz mnie było tylko kilkoro dorosłych widzów i ponad dwieście dzieciaków, głównie przedszkolaków, czyli rówieśników autora Ślimaka i Lwa... - Leonarda Delimaty. Spektakl - z dziecięcymi gagami, chowaniem się, szturchańcami etc., wciągnął ich od pierwszej minuty. Rechotali, co nie miara. W ogóle nie trzeba było ich zachęcać do jakiejkolwiek interakcji. Ale też - co ciekawe, nikt ich nie uciszał, co zdarza się w teatrze po wielokroć. Dzieciaki odpowiadały na zadawane ze sceny pytania, choć tak naprawdę nikt tego od nich nie wymagał. A Wy wiecie jaki kolor ma radość, smutek albo czas? A co to jest miłość wiecie? Do tańca też nie trzeba było ich namawiać. Muzyka zrobiła to sama. Widzowie bez wątpienia czuli i rozumieli świat małego Delimaty. W końcu opowiadał im o nim "swój", a nie "mądrzejszy" dorosły. Bez nadęcia, nie prawił morałów. Czasem nawet coś było sensu. A może nie?

Ze spektaklu można wyjść skołowanym. I wcale nie dlatego, że coś było nie tak, tylko dlatego, że nie jesteśmy (poza domami, gdzie są dzieci) przyzwyczajeni do tego typu opowieści w teatrze. To ciekawi, ale po godzinie trochę nuży. Mnogość bohaterów i wątków może przytłoczyć, spowodować to, że widz (myślę teraz oczywiście o dorosłych), zacznie się zastanawiać czy czasem nie był nieuważny? I czy dobrze wszystko zrozumiał? Potrzeba dobrej chwili, by przestać myśleć i po prostu zanurzyć się w świat opowiadany przez dziecko. To może sprawić trudność, ale warto spróbować. Jednocześnie  uczucia te nie przeszkadzają choćby w tym, żeby rodzic, którego dzieci wyrosły już z tworzenia tego typu opowieści, zaczął wspominać i tęsknić, żałować, że nie spisał, nie utrwalił tego, co stworzyły jego własne pociechy. Malina będzie miała cudowną pamiątkę.

Bohaterowie, m.in. Ślimak, Lew, Smok, Pani Królik, Rycerz, Mrówka czy Magiczny Prostokąt - to jedno, drugie w jakiej przestrzeni/świecie przyszło im żyć. W "teatrze pudełkowym"... albo pobazgranym kartonie z zabawkami! Najpierw widzowie zaglądają do środka tylko przez uchylone wieczko, ale potem mogą go przeszukać do samego dna! Kostiumy? To eksplozja radości i kolorów.  Propozycja bez kukiełek i marionetek. Aktorzy ożywili papierowe torby - różnych rozmiarów i kształtów. W formie nogawek i rękawic, czapek i masek. Z wielkich arkuszy wycięte też zostały pozostałe części scenografii, np. łódka, która płynęły jaszczurki. Wszystko oczywiście zostało pomalowane, trochę niedbale... ale nie każdy przecież od razu potrafi kolorować, nie wyjeżdżając za linię.

Ale było też bardziej... współcześnie? Mały Marcin Chomicki, to było coś! Udany powrót do przeszłości, a jednocześnie zwrot ku przyszłości. Świetne też były animacje poklatkowe, ale niestety usłyszałam tylko szczątki opowieści, które opowiadał sam Leonard. Myślałam, że to kwestia miejsca, które miałam na końcu widowni, ale wiem, że drugi rząd również tego nie gwarantował. Ślimak i Lew... to z pewnością udany eksperyment. Brawa za odwagę.

Nawet nie spróbuję zgadywać, co zobaczymy następnym razem...

Autor: Monika Nawrocka-Leśnik

Data publikacji: 10.11.2022

Źródło: https://kultura.poznan.pl/mim/kultura/news/spektakle,c,4/czary-mary-jestes-dzieciakiem,191249.html

Recenzowany spektakl: ŚLIMAK I LEW CZYLI BAJKA O ...

Inne recenzje

„Leonard Delimata jest pięcioletnim chłopcem, który ochoczo rozwija w obecności dorosłych swe dziecięce narracje. No i tu...”
Juliusz Tyszka, teatralny.pl,
czytaj całą recenzję
„„Ślimak i lew czyli bajka o Niedźwiadku, Smoku, Pani Królik, Rycerzu, Mrówce, Dinozaurze, Pięciu Jaszczurkach, Fenku, St...”
Natasza Thiem,
czytaj całą recenzję